Bàn chân bẹt, hay còn gọi là “flat foot”. Là một vấn đề thường gặp có thể gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt và ảnh hưởng đến cấu trúc toàn thân. Tình trạng này có thể khiến cơ thể dễ mất cân bằng. Ảnh hưởng đến các khớp, cơ và thậm chí là cột sống. Tại trung tâm cân bằng cơ thể ASINA, chúng tôi cung cấp những phương pháp hỗ trợ và điều trị hiệu quả. Giúp bạn lấy lại sự ổn định và cân bằng. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bàn chân bẹt. Từ nguyên nhân, triệu chứng đến các phương pháp khắc phục.
1. Bàn chân bẹt là gì?
Bàn chân bẹt là khi mặt lòng bàn chân hoàn toàn bằng phẳng. Không có độ lõm (hay còn gọi là vòm gan chân). Tuy nhiên bàn chân bẹt xuất hiện ở một số trẻ bị tình trạng thừa cân béo phì do sức nặng cơ thể đè ép chịu lực. Hầu hết trẻ em bị dị tật này có thể sẽ tự hết khi lên 6 tuổi nếu như bàn chân được thường xuyên vận động tốt, mềm mại.
Trên thực tế, tất cả bàn chân của trẻ em sơ sinh đều sẽ không có vòm bàn chân, không có lõm bàn chân. Khi trẻ bước vào giai đoạn từ 2 – 3 tuổi, vòm bàn chân của bé sẽ được dần dần hình thành nên cùng với hệ thống dây chằng của chân.
Vòm bàn chân giúp cho cơ thể có thể chịu lực tốt. Đảm bảo giữ được sự cân bằng, đi đứng thoải mái, dễ chịu, nhẹ nhàng. Đồng thời vòm bàn chân cũng giảm được phản lực từ mặt đường dội lên khi bàn chân chuyển động, đi lại. Những người có hệ thống dây chằng chân quá lỏng lẻo (bệnh lỏng lẻo đa khớp) thường rất dễ mắc phải hội chứng dị tật bàn chân bẹt. Các xương ở bàn chân người bệnh sẽ không thể cố định được tốt. Khi bàn chân của người bệnh đi lại ở trên cát hoặc là in mực lên một tờ giấy, một mặt phẳng thì sẽ không nhìn thấy có chỗ khuyết giống như dấu chân của những người bình thường.
2. Triệu chứng bàn chân bẹt
Người có bàn chân bẹt thường có triệu chứng rõ nhất là những cơn đau đớn, nhức mỏi khó chịu ở phía lòng bàn chân. Cảm giác đau đớn sinh ra là do tình trạng cơ và dây chằng của chân bị căng giãn cơ quá mức trong một khoảng thời gian dài. Hơn nữa, triệu chứng chân bị đau nhức, tê bì, khó chịu râm ran còn có thể ảnh hưởng đến rất nhiều các bộ phận khác trên cơ thể. Ví dụ như là mắt cá chân, bắp chân, đầu gối, thắt lưng, hông và cẳng chân.
Mặt khác, những người bị bàn chân bẹt thì trọng lượng cơ thể cũng sẽ không được phân bố đồng đều. Nếu người bệnh phát hiện có một bên giày nhanh bị mài mòn hơn so với bên còn lại. Lúc này nên đến bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra kỹ lưỡng.
Dáng đi của những người bệnh bị mắc dị tật bàn chân bẹt cũng khác thường so với người bình thường, cụ thể như sau:
– Chân người bệnh đi thành hình chữ V, chữ X.
– Khớp gối bị xoay vào bên trong, chân đi hướng vào nhau.
– Cổ chân người bệnh sẽ xoay vào bên trong hoặc ra ngoài.
3. Nguyên nhân của dị tật bàn chân bẹt
– Yếu tố di truyền: do bố mẹ, ông bà hoặc có người thân trong gia đình bị mắc hội chứng bàn chân bẹt. Điều này khiến trẻ sinh ra có nguy cơ mắc phải.
– Do thói quen: người lớn trong gia đình cho bé đi dép có đế phẳng từ khi còn nhỏ tuổi hoặc cho bé đi chân đất quá nhiều. Với những trẻ nhỏ có khung xương khớp mềm sẽ dễ dẫn đến mắc phải chứng bàn chân bẹt.
– Chênh lệch chiều dài của hai chân: Nếu 1 trong 2 chân dài hơn bên còn lại. Bàn chân của bên chân dài hơn sẽ có vòm phẳng hơn nhằm tạo sự cân bằng. Mất cân bằng chiều dài chân có thể gây ra sự bất thường ở cột sống như vẹo cột sống.
– Béo phì: Đây là yếu tố làm tăng áp lực lên bàn chân, khiến cho vòm bàn chân sụp xuống và biến dạng.
– Dây chằng lỏng lẻo: Dây chằng là một dải mô kết nối các xương với nhau. Giữ vai trò quan trọng trong việc định hình vòm cong bàn chân. Khi dây chằng lỏng lẻo, các xương bàn chân không được cố định tốt. Điều này dẫn đến mất vòm cong bàn chân
4. Những biến chứng nguy hiểm từ hội chứng bàn chân bẹt
Tác hại của bàn chân bẹt sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu bệnh lý này không được phát hiện sớm, điều trị kịp thời. Bởi lẽ, vòm bàn chân có vai trò rất quan trọng trong việc chịu lực, cân bằng. Giúp đi đứng nhẹ nhàng và giảm phản lực từ mặt đất dội lên bàn chân. Với những trẻ mắc chứng bàn chân bẹt (không có vòm bàn chân) sẽ gây mất cân bằng cả cơ thể. Khả năng vận động hạn chế, chạy nhảy dễ bị ngã do bàn chân không đủ linh động.
Một số biến chứng có thể kể đến như:
– Biến dạng bàn chân: Khi cả mặt bàn chân sẽ phải trực tiếp tiếp xúc với bề mặt đường. Sau một thời gian dài có thể sẽ khiến cho lòng bàn chân bị biến dạng đi. Khi di chuyển, đi lại, hoạt động chạy nhảy, bàn chân sẽ không có sự đàn hồi và linh động. Đi siêu vẹo, không thể giữ được thăng bằng, rất dễ bị ngã. Gót chân bị cong vẹo, cổ chân của bé cũng sẽ bị ảnh hưởng.
– Ảnh hưởng cấu trúc bàn chân: Nếu không điều trị, cấu trúc bàn chân bị lệch trục, phát triển không cân đối. Biểu hiện có thể thấy rõ nhất chính là ngón chân cái sẽ bị đẩy nằm sát vào phần ngón bên cạnh. Tạo nên một cái bướu gây ra sự khó chịu. Đau đớn cho người bệnh trong khi đi lại mà có mang giày dép.
– Thoái hóa khớp gối: Người bị bàn chân bẹt thường có phần đầu gối phát triển một cách không bình thường. Khi di chuyển, đi lại, chạy nhảy, phần xương cẳng chân và gối xoay bị lệch. Điều này sẽ khiến cho trẻ không thoải mái, khó chịu, đau đớn và rất ngại vận động. Lâu dần dẫn đến tình trạng thoái hóa khớp gối.
– Có nguy cơ cao mắc nhiều bệnh lý khác: Cong vẹo cột sống, ngón chân cái có cấu trúc bất thường. Viêm bao hoạt dịch ngón cái, gãy xương, đau xương cẳng chân. Viêm khớp bàn chân, gai gót chân, viêm cân gan chân…
5. Cách điều trị bàn chân bẹt
a. Phẫu thuật:
Phẫu thuật là một trong những cách chữa bàn chân bẹt ở trẻ em. Sử dụng phương pháp phẫu thuật không được các bác sĩ khuyến khích để điều trị bàn chân bẹt. Đặc biệt là cho trẻ dưới 8 tuổi hoặc gặp dị tật ít nghiêm trọng vì tồn tại nhiều rủi ro tiềm ẩn, mất nhiều thời gian hồi phục.
b. Sử dụng lót giày chỉnh hình:
Nếu được phát hiện sớm việc sử dụng lót chỉnh hình là phương pháp an toàn, hiệu quả để điều trị bàn chân bẹt.
Lót giày chỉnh hình là một dụng cụ hỗ trợ. Được thiết kế đặc biệt theo kích thước mỗi bàn chân. Đặt vào giày hoặc dép nhằm giúp tái tạo vòm bàn chân. Nâng đỡ bàn chân và ngăn ngừa các biến chứng do bàn chân bẹt gây ra.
Với những trẻ từ 3 – 7 tuổi, thường xuyên mang đế chỉnh hình sẽ giúp tái tạo vòm chân hiệu quả. Giúp cấu trúc bàn chân trở về vị trí cân bằng. Trẻ sau 7 tuổi đến đủ 12 tuổi, hiệu quả tạo vòm bàn chân sẽ thấp hơn và trẻ phải mang đế chỉnh hình trong thời gian dài.
c. Tập luyện và nâng cao thể chất:
Ngoài việc dùng dụng lót chỉnh hình để can thiệp, điều trị bàn chân bẹt. Phụ huynh cần kết hợp các bài tập để nâng cao rèn luyện thể chất cho trẻ. Điều này giúp trẻ có thể phát huy hết hiệu quả
Tuy nhiên việc sử dụng mỗi lót chỉnh hình mà không kết hợp thêm phương pháp tập luyện điều trị sẽ không mang lại hiệu quả cao. Làm cho không cải thiện được tối đa tình trạng bàn chân bẹt ở trẻ.
Lưu ý: Phụ huynh không nên tự mua lót chỉnh hình bàn chân có sẵn trên thị trường. Bởi mỗi trẻ có độ bẹt bàn chân khác nhau. Thậm chí là 2 chân cao thấp chênh nhau vài milimet. Vì thế, nếu sử dụng lót giày chỉnh hình không đúng kích thước hoặc không phù hợp có thể khiến lõm bàn chân của trẻ quá nông hoặc quá sâu. Từ đó dẫn đến việc điều trị chứng bàn chân bẹt không mang lại hiệu quả cao. Do đó, phụ huynh nên đưa trẻ đến các đơn vị chữa bàn chân bẹt uy tín. Ở đó họ sẽ đo kích thước bàn chân và làm cho bé lót chỉnh hình chuẩn y khoa.
6. Điều trị bàn chân bẹt ở đâu tốt?
Phòng khám ASINA – Đơn vị chữa bàn chân bẹt và các bệnh lý cơ xương khớp uy tín. Được tín nhiệm bởi hàng chục ngàn bệnh nhân đã được chữa khỏi.
Đến với ASINA cha mẹ yên tâm bởi:
– Được các bác sĩ giàu kinh nghiệm khám lâm sàng. Kết luận và lên phác đồ điều trị: ASINA gồm đội ngũ các bác sĩ và kĩ thuật viên giỏi có chuyên môn, giàu kinh nghiệm. Nhờ đó có thể chẩn đoán chính xác. Lên kế hoạch điều trị tối ưu và mang lại hiểu quả cao.
– Thiết kế và làm lót chỉnh hình cá nhân: Bác sĩ sẽ kiểm tra chính xác độ bẹt bàn chân của mỗi trẻ nhờ sử dụng máy scan bàn chân. Từ đó đo được các chỉ số của bàn chân để bác sĩ đánh giá độ cân bằng chân. Sau đó mô phòng hình 3 chiều của bàn chân để làm lót chỉnh hình có kích thước, độ cứng phù hợp với mỗi trẻ, giúp nang đỡ và tái tạo vòm bàn chân tốt nhất.
