Thoát vị đĩa đệm – một bệnh lý từng được coi là “đặc quyền” của người lớn tuổi – giờ đây đang có xu hướng trẻ hóa đáng báo động. Trong vài năm gần đây, số lượng người trẻ mắc thoát vị đĩa đệm ngày càng tăng, khiến nhiều người không khỏi lo lắng. Nếu trước đây bệnh này chủ yếu xuất hiện ở người lớn tuổi do thoái hóa cột sống, thì hiện nay, ngay cả những người trong độ tuổi 20-30 cũng đã phải đối mặt với tình trạng này. Nguyên nhân chính xuất phát từ lối sống ít vận động, tư thế làm việc sai cách và áp lực từ các thói quen hiện đại. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này, các nguy cơ tiềm ẩn và cách phòng ngừa hiệu quả.
1. Thoát vị đĩa đệm ở người trẻ: Tại sao lại gia tăng?
Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi lớp bao xơ bên ngoài của đĩa đệm bị tổn thương, khiến nhân nhầy bên trong thoát ra và chèn ép lên các dây thần kinh xung quanh. Tình trạng này ngày càng phổ biến ở người trẻ, với những nguyên nhân chính sau:
1.1. Ngồi lâu và tư thế sai
- Công việc văn phòng, học tập và giải trí với máy tính, điện thoại khiến nhiều người trẻ ngồi hàng giờ trong tư thế gù lưng, cúi cổ. Điều này làm tăng áp lực lên cột sống cổ và thắt lưng, gây tổn thương đĩa đệm theo thời gian.
- Tư thế ngồi không đúng khiến cột sống không được nâng đỡ đúng cách, dẫn đến sự hao mòn nhanh chóng của đĩa đệm.
1.2. Thiếu vận động và cơ bắp yếu
- Lối sống ít vận động là nguyên nhân hàng đầu khiến cơ bắp và dây chằng quanh cột sống yếu đi, không thể bảo vệ và nâng đỡ cột sống hiệu quả.
- Thiếu tập luyện thường xuyên khiến người trẻ dễ bị tổn thương đĩa đệm khi phải chịu áp lực đột ngột, như cúi nhấc vật nặng.
1.3. Chấn thương trong thể thao hoặc sinh hoạt
- Tập gym không đúng kỹ thuật, nâng tạ quá sức, hoặc chơi thể thao với động tác sai cách đều có thể gây chấn thương cột sống, làm tổn thương đĩa đệm.
- Ngoài ra, tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày, như trượt ngã, mang vác vật nặng sai tư thế, cũng là nguy cơ lớn.
1.4. Thừa cân và béo phì
- Cân nặng dư thừa làm tăng áp lực lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng. Đây là yếu tố góp phần lớn vào việc làm hỏng cấu trúc đĩa đệm sớm.
1.5. Căng thẳng và stress kéo dài
- Stress không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà còn làm cơ bắp co cứng, đặc biệt ở vùng vai gáy và lưng. Điều này làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm ở vùng cổ và thắt lưng.
2. Tác hại của thoát vị đĩa đệm ở người trẻ
Thoát vị đĩa đệm không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và công việc của người trẻ:
2.1. Đau lưng và cổ dai dẳng
- Đau âm ỉ hoặc nhói ở vùng thắt lưng hoặc cổ, đặc biệt khi ngồi lâu hoặc vận động mạnh.
2.2. Đau lan và tê bì
- Ở vùng thắt lưng: Cơn đau có thể lan xuống mông, chân, hoặc ngón chân.
- Ở vùng cổ: Đau có thể lan xuống vai, cánh tay, và các ngón tay, kèm theo cảm giác tê bì hoặc yếu cơ.
2.3. Hạn chế vận động
- Các động tác đơn giản như cúi người, vặn mình hoặc đi lại cũng trở nên khó khăn, làm giảm khả năng lao động và sinh hoạt.
2.4. Nguy cơ biến chứng
- Nếu không được điều trị, thoát vị đĩa đệm có thể gây teo cơ, rối loạn cảm giác hoặc thậm chí mất kiểm soát đại tiểu tiện trong các trường hợp nghiêm trọng.
3. Cách phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cho người trẻ
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Dưới đây là các biện pháp hiệu quả để bảo vệ cột sống và ngăn ngừa thoát vị đĩa đệm:
3.1. Điều chỉnh tư thế làm việc
- Sử dụng ghế công thái học, ngồi thẳng lưng và đặt màn hình máy tính ngang tầm mắt.
- Tránh cúi gập cổ khi dùng điện thoại hoặc máy tính bảng.
3.2. Tăng cường vận động
- Tập luyện thường xuyên với các môn như yoga, bơi lội, hoặc đi bộ. Đây là những bài tập giúp tăng cường cơ lưng và bụng, hỗ trợ cột sống.
- Thực hiện bài tập giãn cơ nhẹ nhàng khi ngồi làm việc lâu, như xoay cổ, nghiêng người sang hai bên.
3.3. Duy trì cân nặng hợp lý
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế đồ ăn nhanh và thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo bão hòa.
3.4. Học cách nâng vật nặng đúng cách
- Khi nâng đồ, hãy ngồi xuống, giữ thẳng lưng và dùng lực từ chân thay vì cúi gập người.
3.5. Quản lý căng thẳng
- Thư giãn tinh thần qua các hoạt động như thiền, yoga hoặc nghe nhạc để giảm căng thẳng và ngăn ngừa co cứng cơ.
4. Kết luận
Thoát vị đĩa đệm ở người trẻ đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng báo động. Sự thay đổi trong lối sống hiện đại, từ công việc văn phòng đến thói quen sinh hoạt sai cách, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách điều chỉnh tư thế, tập luyện đều đặn và duy trì lối sống lành mạnh.
Hãy bắt đầu bảo vệ sức khỏe cột sống ngay hôm nay, để tránh những hệ lụy đáng tiếc trong tương lai!
Theo dõi Fanpage ASINA để biết thêm được nhiều thông tin hữu ích!